Sen jest jedną z głównych potrzeb fizjologicznych człowieka. Bez spełnienia tychże potrzeb ludzki organizm nie jest w stanie poprawnie funkcjonować. Rytm biologiczny przejawia się poprzez naprzemiennie występujące fazy czuwania oraz spania. W sytuacji, gdy druga z faz ulega zaburzeniu, organizm nie jest w stanie poprawnie funkcjonować. Problemy ze snem przypisuje się w większości osobom starszym, jednak obecnie coraz więcej młodych osób cierpi z powodu bezsenności. Jest to spowodowane przede wszystkim pędem życia i przewlekłym stresem, jednak niekiedy może być powiązane z występującymi u danej osoby uzależnieniami lub schorzeniami.
Jakie są najczęściej występujące przyczyny bezsenności?
Aktualnie wyróżnia się podział bezsenności na przygodną i przewlekłą. W Polsce co trzecia osoba cierpi na bezsenność przewlekłą, jest to też jeden z najczęstszych powodów konsultacji z lekarzem. Do niedawna to schorzenie uważane było jedynie za objaw, obecnie jest osobną jednostką chorobową, która wymaga odpowiednich lekarstw i wizyt u specjalisty. Mianem bezsenności przewlekłej określa się sytuację, kiedy problemy ze snem pojawiają się przez minimum miesiąc.
W takiej sytuacji konieczne jest umówienie się na wizytę do specjalisty, który wdroży odpowiednią terapię oraz leki lub suplementy ułatwiające zaśnięcie. Najczęściej występującym powodem bezsenności przewlekłej są zaburzenia psychiczne. W większości przypadków mowa tu o zaburzeniach afektywnych i lękowych. Bezsenność przewlekła może być również spowodowana depresją, dystymią, zaburzeniami adaptacyjnymi lub nerwicowymi.
Ten typ bezsenności jest również bardzo częsty u osób, które zażywają lub odstawiły różnego rodzaju substancje uzależniające. Przykładem mogą być leki uspokajające lub nasenne w dużych dawkach oraz alkohol. Bezsenność występuje również jako objaw zespołu abstynencyjnego, przez co problemy ze snem mogą być długotrwałe. Zaburzenia oddychania, obecność chorób somatycznych oraz zaburzenia rytmu okołodobowego również mogą być powodem bezsenności przewlekłej.
Bezsenność przygodna ma miejsce, kiedy problemy ze snem mijają w przeciągu kilku dni. Najczęściej jest to reakcja fizjologiczna organizmu na różne życiowe sytuacje. Stres, stany chorobowe czy też zmiany nawyków i rytmu dnia mogą powodować chwilowe problemy ze snem. Przeminięcie czynników powodujących problemy powoduje samoistne minięcie bezsenności przygodnej. Odpowiednia higiena snu oraz zdrowy tryb życia jest najlepszym sposobem na powrót do odpowiedniego rytmu dobowego.